Kobieta w chustce na głowie
Zawartość archiwalna

Szczepienia przeciw COVID-19 osób chorych przewlekle

W tym artykule znajdziesz informacje o szczepieniach przeciw COVID-19 osób przewlekle chorych: pacjentów onkologicznych, dializowanych, po przeszczepach i mechanicznie wentylowanych

" " Artykuł archiwalny. Zapoznaj się z aktualnymi informacjami na temat szczepień przeciw COVID-19

14-10-2024 artykuł przeniesione do archiwum.

Osoby chore przewlekle są bardziej narażone na ciężki przebieg COVID-19. Dlatego ważne jest, by zostały zaszczepione.

Do osób przewlekle chorych zaliczane są osoby:

  • dializowane z powodu przewlekłej niewydolności nerek
  • z chorobą nowotworową, u których po 31.12.2019 r. prowadzono leczenie chemioterapią lub radioterapią
  • po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzi się leczenie immunosupresyjne
  • poddawane przewlekłej wentylacji mechanicznej
  • pacjenci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową, a nie rozpoczęto leczenia
  • pacjenci oczekujący na przeszczep (w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2134).

Jak wystawiane są e-skierowania

Dostaniesz e-skierowanie automatycznie, jednak w niektórych przypadkach zalecana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym lub lekarzem POZ. W przypadku większości osób nie ma jednak potrzeby konsultacji z lekarzem przed szczepieniem. 

E-skierowanie zobaczysz na swoim Internetowym Koncie Pacjenta. Możesz też sprawdzić, czy Ci je wystawiono, dzwoniąc na infolinię 989 lub pytając lekarza POZ.

Sprawdź, jak zalogować się na Internetowe Konto Pacjenta

Wszystkie e-skierowania na szczepienie są ważne przez 90 dni. Jeśli nie posiadasz numeru PESEL lub minął termin ważności pierwszego e-skierowania, o wystawienie kolejnego e-skierowania możesz poprosić lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Jeśli nie masz e-skierowania

Z uwagi na wiele złożonych i szczególnych przypadków terapii, niektóre osoby mogą nie mieć automatycznie wystawionego e-skierowania.

 W szczególności dotyczy to:

  • osób ze zdiagnozowaną chorobą nowotworową, u których nie rozpoczęto leczenia
  • osób oczekujących na przeszczep
  • osób nie korzystających z publicznego systemu ochrony zdrowia
  • osób chorych onkologicznie, leczonych w ramach badań klinicznych (po 31 grudnia 2019 r.)
  • osób poddanych po 31 grudnia 2019 r. niektórym metodom leczenia onkologicznego (niektóre świadczenia w zakresie immunoterapii lub leczenia celowanego).

W takiej sytuacji zgłoś się do lekarza prowadzącego lub lekarza POZ (np. konsultacja telefoniczna, e-wizyta lub wizyta w poradni) z prośbą o wystawienie e-skierowania na szczepienie przeciwko COVID-19.

Kiedy możesz się zaszczepić

Jesteś pacjentem z chorobą nowotworową i w latach 2020-2021 leczono Cię chemioterapią lub radioterapią

Zakończyłeś/aś radioterapię, immunoterapię, leczenie celowane oraz chemioterapię po 31 grudnia 2019 r.:

  • po chemioterapii możesz zaszczepić się nie wcześniej niż 4 tygodnie po zakończeniu terapii
  • jeśli jesteś po zakończeniu leczenia celowanego lub immunoterapii, możesz zaszczepić się bezpośrednio po zakończeniu terapii, o ile nie wystąpią istotne działania niepożądane
  • po radioterapii możesz się zaszczepić bezpośrednio po zakończeniu leczenia.

Jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, zarejestruj się na szczepienie w punkcie szczepień.

 Znajdź punkt szczepień

Jeśli jesteś pacjentem onkologicznym w trakcie leczenia

  • Jeśli przechodzisz przez radioterapię, możesz się zaszczepić w trakcie leczenia pod warunkiem wykluczenia u Ciebie mielosupresji (zmniejszenia liczby komórek szpiku kostnego).
  • Jeśli masz chemioterapię, powinieneś/aś się zaszczepić między 3 a 7 dniem od podania cyklu chemioterapii.
  • Jeśli jesteś w trakcie leczenia systemowego z udziałem chemioterapii i immunoterapii, powinieneś/aś się zaszczepić między 3 a 7 dniem od podania cyklu chemioterapii.
  • Jeśli przechodzisz przez leczenie celowane lub immunoterapię, możesz się zaszczepić w trakcie terapii niezależnie od fazy cyklu leczenia. W przypadku leczenia w określonych interwałach czasowych ze względu na możliwość wystąpienia odczynów poszczepiennych zaleca się, aby szczepienie nie było wykonywane bezpośrednio przed podaniem kolejnego cyklu leczenia.

W razie potrzeby skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym. Jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, zostaniesz zaszczepiony/a w swoim ośrodku onkologicznym lub w punkcie szczepień.

Jeśli jesteś w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiesz w placówce, w której jesteś leczony.

Ze względu na konieczność wyznaczenia odpowiedniej daty szczepienia w zależności od prowadzonej terapii u chorych na nowotwory zaleca się, aby chorzy w trakcie leczenia onkologicznego (chemioterapia, immunoterapia oraz radioterapia) byli szczepieni w ośrodkach onkologicznych prowadzących leczenie. Pozostali chorzy powinni się zgłaszać do punktów szczepień.

Jesteś zdiagnozowanym pacjentem onkologicznym leczonym w ramach badań klinicznych (po 31 grudnia 2019 r.) albo jeszcze nie rozpocząłeś terapii? Zostałeś zakwalifikowany do przeszczepu, ale jesteś przed operacją?

  • Zgłoś się po e-skierowanie do swojego lekarza prowadzącego lub lekarza POZ. Zapytaj lekarza, gdzie radzi Ci się zaszczepić: w ośrodku onkologicznym czy punkcie szczepień. 
  • Skontaktuj się z punktem szczepień/ośrodkiem i umów na wizytę. Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia.

 Znajdź punkt szczepień

Jesteś pacjentem po przeszczepie komórek, tkanek, narządów i jesteś poddany/a leczeniu immunosupresyjnemu

  • Po przeszczepieniu szpiku/komórek krwiotwórczych możesz się zaszczepić przeciwko COVID-19 po upływie nie mniej niż 3 miesięcy od transplantacji.
  • Leczenie immunosupresyjne nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia.
  • Obecnie dostępne szczepionki (Comirnaty, Moderna, AstraZeneca) są bezpieczne dla biorców narządów. Od pacjenta po transplantacji narządu nie jest wymagane zaświadczenie od lekarza transplantologa o braku przeciwwskazań do szczepienia przeciw SARS-CoV-2.
  • Nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia przewlekłe leczenie immunosupresyjne, skojarzenie 2 lub 3 leków (glikokortykosteroidy+ takrolimus/cyklosporyna A+ mykofenolan sodu/mykofenolan mofetylu lub + ewerolimus/ syrolimus).
  • Zaleca się odczekanie co najmniej miesiąca przed szczepieniem przeciw CVID-19 po zabiegu transplantacji. W przypadku indukcji lekami powodującymi deplecję limfocytów T lub B (surowica antylimfocytarna ATG, rytuksymab) szczepienie należy wykonać 3-6 miesięcy po transplantacji.
  • Jeśli leczysz proces odrzucania, szczepienie należy odroczyć o jeden miesiąc.
  • Jeśli chorowałeś/as na COVID-19, odrocz szczepienie o miesiąc do 90 dni od ustąpienia objawów.
  • Jeśli otrzymałeś/aś pierwszą dawkę szczepionki i miałeś/aś potem wykonany zabieg transplantacji, drugą dawką zaszczep się najwcześniej jeden miesiąc po transplantacji.
  • Inne szczepienia (np. przeciwko grypie) należy wykonać w odstępie 2 tygodni od szczepienia przeciw COVID-19.

Ważne! Jeśli jesteś w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiesz w placówce, w której jesteś leczony

Należy rozważyć opóźnienie szczepienia przeciw SARS-Cov-2 w następujących sytuacjach:

  • ciężka niekontrolowana ostra GvHD stopnia IIIIV
  • stosowanie przeciwciała anty-CD20 w ciągu ostatnich 6 miesięcy
  • terapia CAR-T w ciągu ostatnich 6 miesięcy
  • leczenie ATG lub alemtuzumabem w ostatnim czasie.

Jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, zarejestruj się na szczepienie. Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia.

Jesteś pacjentem poddawanym przewlekłej wentylacji mechanicznej

Pacjenci mobilni

Jeśli jesteś mobilny i możesz samodzielnie dotrzeć do punktu szczepień – zarejestruj się na szczepienie. Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia.

 Znajdź punkt szczepień

Pacjenci niemobilni

Jeśli ze względu na stan zdrowia nie możesz być szczepiony poza domem, zgłoś się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Lekarz zakwalifikuje Cię do szczepienia z wykorzystaniem mobilnego zespołu szczepień lub wyjazdowego punktu szczepień.

Przeczytaj, kto może być zaszczepiony w domu i jak to załatwić

Jesteś pacjentem dializowanym

  • Umów termin w swojej stacji dializ
  • Twój lekarz zadecyduje, czy możesz być zaszczepiony.

Zaszczep się. Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin otrzymasz po przyjęciu pierwszej dawki w swojej stacji dializ.

Kiedy dostaniesz dawkę uzupełniającą

Trzecia dawka szczepionki, uzupełniająca, zalecana jest osobom z niską odpornością. E-skierowanie na trzecią dawkę szczepionki przeciw COVID-19 dostały osoby:

  • w trakcie leczenia przeciwnowotworowego
  • po przeszczepach narządów,  przyjmujące leki immunosupresyjne lub terapie biologiczne
  • po przeszczepie komórek macierzystych w ciągu ostatnich 2 lat
  • z umiarkowanymi lub ciężkimi zespołami pierwotnych niedoborów odporności (np. zespół DiGeorge’a, zespół Wiskotta-Aldricha)
  • z zaawansowanym lub nieleczonym zakażeniem wirusem HIV
  • leczone aktualnie dużymi dawkami kortykosteroidów lub innych leków, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną
  • dializowane przewlekle z powodu niewydolności nerek.

Te osoby dorosłe otrzymają szczepionkę marki Pfizer lub Moderna, a młodzież w wieku 12-17 lat szczepionkę Pfizer. Trzecia dawka może być im podana już po 28 dniach od podania drugiej dawki szczepienia.

Kiedy dostaniesz drugą dawkę przypominającą 

Jeśli masz powyżej 18 lat i obniżoną odporność, otrzymałeś/aś pierwszą dawkę przypominającą, to od 22 lipca 2022 automatycznie dostaniesz skierowanie na drugą dawkę przypominającą. Jeśli jednak nie dostaniesz e-skierowania (z uwagi na złożone i szczególne terapie), zgłoś się do lekarza prowadzącego lub lekarza POZ (np. konsultacja telefoniczna, e-wizyta lub wizyta w poradni) z prośbą o jego wystawienie.

W przypadku dzieci i młodzieży w wieku 12–17 lat po e-skierowanie na szczepienie należy zgłosić się do lekarza.

Jesteś osobą z obniżoną odpornością, gdy:

  • otrzymujesz aktywne leczenie przeciwnowotworowe
  • po przeszczepach narządowych przyjmujesz leki immunosupresyjne lub terapie biologiczne
  • jesteś po przeszczepie komórek macierzystych w ciągu ostatnich 2 lat
  • masz umiarkowany lub ciężki zespół pierwotnych niedoborów odporności
  • jesteś zakażony wirusem HIV
  • leczysz się aktualnie dużymi dawkami kortykosteroidów lub innych leków, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną
  • jesteś dializowany przewlekle z powodu niewydolności nerek.

Gdzie znajdziesz informację o przebytym szczepieniu

Informacja o przebytym szczepieniu będzie wprowadzana do e-karty szczepień w systemie e-zdrowie (P1). Pacjent otrzyma też zaświadczenie o szczepieniu. Informację o przyjętych kolejnych dawkach szczepień znajdziesz też na swoim Internetowym Koncie Pacjenta w zakładce „Profilaktyka”>”Szczepienia”.

Fakt zaszczepienia zostanie potwierdzony poprzez Unijny Certyfikat COVID, który  znajdziesz na Internetowym Koncie Pacjenta lub w mojeIKP. Na UCC składa się kod QR i unikalny identyfikator:

  • zaloguj się na Twoje Internetowe Konto Pacjenta
  • wybierz kafelek „Certyfikaty” na dole strony
  • wybierz rodzaj certyfikatu i kliknij na „Pobierz kod QR
  • zapisz pdf na swoim urządzeniu lub wydrukuj, możesz też zeskanować kod.

Możesz też otrzymać UCC go w formie wydruku papierowego w punkcie szczepień, po zabiegu.

Unijny Certyfikat COVID (UCC) dostaje m.in. osoba, która otrzymała przynajmniej jedną dawkę szczepionki przeciw COVID-19. W Polsce UCC będzie ważny po 14 dniach od podania drugiej dawki dwudawkowej szczepionki lub po podaniu jednodawkowej szczepionki.

Więcej na temat Unijnego Certyfikatu COVID (UCC)

Jeśli potrzebujesz transportu

Jeśli potrzebujesz transportu do punktu szczepień, bo masz problemy z samodzielnym dotarciem na miejsce, możesz skorzystać z transportu zorganizowanego przez samorządy.

Kto i jak może skorzystać z transportu oferowanego przez samorządy

Jeśli Twój stan zdrowia uniemożliwia Ci dotarcie do stacjonarnego punktu szczepień lub skorzystanie z transportu organizowanego przez jednostki samorządu terytorialnego i potrzebujesz szczepienia w miejscu zamieszkania (pobytu), skontaktuj się z Twoją przychodnią podstawowej opieki zdrowotnej. 

Przeczytaj, kto może być zaszczepiony w domu i jak to załatwić

Sprawdź, na jakich zasadach dostaniesz dawkę uzupełniającą

Materiały

Wspólne wytyczne dla pacjentów z grupy 1B i personelu medycznego w zakresie szczepienia przeciwko COVID-19.

Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osób z grupy 1B przeciw COVID-19